Polska jest potentatem w hodowli gęsiny, której większość trafia na rynki zagraniczne. Niestety, gdyż hodowla gęsi odbywa się w sposób zrównoważony, z poszanowaniem ptactwa i docelowego klienta, a gęsie wyroby są zdrowe. Ostatnio jada się w Polsce mniej gęsiny, niż w ubiegłych latach, a przypominamy sobie o niej zazwyczaj w okolicy 11. listopada, kiedy przypada święto świętego Marcina, patrona Francji, młynarzy, sukienników i żołnierzy.
Na pewno jemy mało gęsiny, bo jest trudno dostępna. A niełatwo ją zdobyć, bo nie jest tak rozpowszechniona we współczesnej polskiej kuchni, jak mogłaby być ze względu na swoje walory zarówno smakowe, jak i zdrowotne. I koło się zamyka. Dlaczego mięso gęsie uchodzi za zdrowe? Jest to drób, czyli tzw. mięso białe, które w odróżnieniu od czerwonego jest rekomendowane jako zdrowsze, ma dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych, żelaza, a także witamin A, E i B. Gęsina jest zalecana przy chorobach naczyniowo-sercowych, zawiera bowiem zaledwie 3,5-5 % tłuszczu, podczas gdy wieprzowina ok. 30 %! Związane jest to z tym, że tłuszcz gęsi gromadzi się tylko w jednym miejscu, w dolnej części brzucha.
O smalcu gęsim słyszymy najczęściej w kontekście kulinarnym, jako o tłuszczu nadającym się do smażenia. Smalec znajduje jednak zastosowanie także w medycynie naturalnej oraz…kosmetyce. Nie nadaje się dla wegetarian i wegan.
Ma mnóstwo zalet:
- Tłuszcz gęsi należy do najzdrowszych tłuszczów zwierzęcych.
- Może wyrównywać poziom cholesterolu.
- Długo zachowuje świeżość. Można go przechowywać w lodówce nawet przez rok.
- Zawiera w dużej ilości kwas oleinowy (jednonienasycony kwas tłuszczowy), kojarzony ze zmniejszonym ryzykiem depresji.
Zastosowania gęsiego tłuszczu:
- Smalec do smażenia. Nadaje się do smażenia, gotowania i pieczenia w wysokich temperaturach, gdyż ma wysoką temperaturę dymienia, wynoszącą (w zależności od źródła) 190°C -220°C. Oznacza to, że nawet w wysokiej temperaturze jest stabilny, a jego naturalna budowa (struktura molekularna) nie ulega zniszczeniu.
- Smalec jako lekarstwo na różne dolegliwości. W medycynie naturalnej ceni się jego właściwości rozgrzewające i przeciwzapalne. Znany jest jako naturalny środek zwalczający przeziębienie i kaszel (smaruje się nim klatkę piersiową i plecy). W połączeniu z olejkiem kamforowym stosuje się go na bolące miejsca ciała. Przepis: 30 ml olejku kamforowego wymieszać z dwiema łyżkami tłuszczu gęsiego. I mamy maść na bolące stawy.
- Smalec jako kosmetyk był stosowany w kosmetologii naturalnej już od dawien dawna. Pobudza on wzrost włosów, nadaje im gładkość, połysk i miękkość. Można go stosować także do zmywania makijażu, przy okazji poprawiając kondycję rzęs. Smarowanie twarzy czy dekoltu tłuszczem, który zawiera cholesterol, w tym przypadku – gęsim, przynosi ulgę napiętej i suchej skórze, odbudowując jej barierę.
Warto trzymać w lodówce słoiczek smalcu, zwłaszcza, że ma bardzo długi termin przydatności do spożycia. Możemy używać go do smażenia czy wypieków lub jako lekarstwo. Poniżej podaję przepis, jak samodzielnie zrobić smalec. Potrzebujemy do tego tylko jednego składnika – gęsi. W smalec gęsi możemy się także zaopatrzyć w zwykłym supermarkecie lub na targu z lokalnymi wyrobami.
Smalec gęsi
Składniki:
Tłuszcz z gęsi
Wykonanie:
- Na patelni lub w rondelku na niewielkim ogniu podgrzewamy tłuszcz, aż się stopi. Przecedzamy i przelewamy do słoika.
- Przechowujemy w lodówce.
Źródła:
https://www.kalendarzrolnikow.pl/344/smalec-gesi-nie-tylko-w-kuchni
„Nasz Dziennik” nr 258, A. Kruczek, Niechaj Polacy swoje gęsi znają
R. Dillon, Bio-młodość. Jak cofnąć zegar biologiczny